Czym jest menopauza?

Menopauza, inaczej nazywana przekwitaniem lub klimakterium, to naturalny etap w życiu każdej kobiety, podczas którego dochodzi do ustania miesiączkowania w wyniku osłabienia funkcji hormonalnej jajników.

Składa się z trzech etapów:

• perimenopauzy, czyli okresu, w którym spada aktywność jajników. Jest to czas między pełną płodnością a ostatnią miesiączką,
• menopauzy, czyli ustaniem krwawienia miesiączkowego, ostatnią miesiączką,
• postmenopauzy, czyli czasu po ostatniej miesiączki, gdy stabilizują się hormony. 

Należy pamiętać, że menopauza nie jest chorobą, ale naturalnym procesem biologicznym. Menopauzy się nie leczy. Zamiast tego minimalizuje się jej nieprzyjemne objawy i reguluje gospodarkę hormonalną, zaburzoną w procesie przekwitania. Lekarz może zalecić zastępczą terapię hormonalną, ale nie wszystkie kobiety mogą z niej korzystać.

Jakie są przyczyny dolegliwości towarzyszących menopauzie?

Objawy menopauzy mogą pojawić się nawet kilka lat przed ostatnią miesiączką i związane są przede wszystkim z wygasaniem funkcji jajników. Ilość pęcherzyków jajnikowych w tym okresie drastycznie się zmniejsza, co bezpośrednio wpływa na obniżenie stężenia hormonów płciowych w tym: estrogenów (estradiol, estron i estriol), testosteronu, androstendionu, a także DHEA czy progesteronu.

W odpowiedzi na te zmiany dochodzi do zwiększonej produkcji hormonów przysadkowych, głównie FSH, czyli folikulotropiny i LH, czyli lutropiny, których zadaniem jest pobudzenie jajników do produkcji estrogenów. Jednak organy płciowe nie są w stanie ich wytworzyć, więc organizm kobiety musi się przestawić z regularnego cyklu miesięcznego na obniżoną produkcję hormonów. To właśnie ten proces wywołuje różne, niekiedy uciążliwe dolegliwości. 

Warto pamiętać, że u każdej kobiety dostosowanie się do zmian hormonalnych może przebiegać inaczej.

Jak rozpoznać pierwsze symptomy menopauzy?

Pierwsze symptomy przekwitania mogą wystąpić w ciągu kilku lat przed właściwym rozpoczęciem się menopauzy. Okres ten nazywa się perimenopauzą. Pierwszymi oznakami są: nieregularne miesiączkowanie oraz krótkotrwałe uderzenia gorąca, które nieznacznie wpływają na jakość życia, ale nieco utrudniają codzienne funkcjonowanie, zwłaszcza kiedy są nagłe i niespodziewane. 

W przypadku wczesnych oznak menopauzy często obserwuje się również:

• nadpotliwość, 
• charakterystyczny rumień na skórze, 
• osteoporozę, 
• drżenie ciała, 
• problemy ze snem, 
• suchość pochwy,
• wyraźne zmniejszenie libido. 

Jeśli zauważyłaś ich obecność, zgłoś się do ginekologa na rutynowe badania, aby wykluczyć inne przyczyny objawów. Specjalista może zlecić badanie hormonów, które jest najbardziej miarodajnym wyznacznikiem spadku aktywności jajników. 

Warto jednak pamiętać, że nie wszystkie objawy występują u każdej kobiety – jest to kwestia indywidualna. Tak samo indywidualnie należy podchodzić do sprawy doboru odpowiedniej terapii. Dlatego tak istotne są regularne badania.

Objawy menopauzy – z czym można spotkać się najczęściej?

Istnieje wiele dolegliwości, które można zauważyć, kiedy jajniki przestają pracować i kobieta wchodzi w okres właściwej menopauzy. Wiele z nich negatywnie wpływa na codzienne funkcjonowanie i sprawia, że wykonywanie dotychczasowych obowiązków staje się dużym wyzwaniem. Warto mieć na uwadze, że jest to szczególny czas w życiu kobiety, dlatego nie należy się forsować. 

Co więc najczęściej doskwiera kobietom podczas menopauzy? Są to:

• uporczywe i długotrwałe bóle głowy oraz mięśni,
• nietrzymanie moczu i oddawanie go z większą częstotliwością,
• kołatanie serca
• niczym nieuzasadnione rozdrażnienie,
• przewlekłe zmęczenie,
• uderzenia gorąca i pocenie się – ten objaw pojawia się najczęściej,
• zaburzenia koncentracji i kłopoty z pamięcią,
• zaburzenia depresyjne – wiążą się z wahaniami hormonalnymi, 
• świąd pochwy,
• ból podczas współżycia – wynika to ze spadku estrogenów i suchości pochwy.

W tym czasie może pojawić się także tzw. syndrom opuszczonego gniazda, ponieważ wiele dzieci osiąga wtedy dojrzałość i wyprowadza się z domu rodzinnego. Choć nie jest on związany bezpośrednio z menopauzą, może nasilić się pod jej wpływem. Warto mieć to na uwadze.

Zapobieganie powikłaniom menopauzy

Okres menopauzy bywa trudny dla wielu kobiet. Dlatego w czasie przekwitania warto zwrócić szczególną uwagę na zdrowie psychiczne oraz fizyczne. Kobiety powinny przede wszystkim:

• Stosować zdrową, pełnowartościową dietę, która pomoże poczuć się lepiej, a także uniknąć zaparć.
• Pamiętać o zwiększonym zapotrzebowaniu organizmu na wapń i witaminę D, które odgrywają niezwykle ważną rolę w zapobieganiu rozwojowi m.in. osteoporozy.
• Zachować aktywność fizyczną, ponieważ ćwiczenia pomagają utrzymać ciało w dobrej kondycji, a podczas wysiłku fizycznego wzrasta też produkcja endorfin, czyli hormonów szczęścia. W menopauzie szczególnie poleca się trening siłowy.
• Regularnie robić zalecane przez lekarza badania, które pomogą wykryć we wczesnym stadium różne poważne choroby. Szczególnie istotna w tym okresie jest profilaktyka przeciwko rakowi piersi i szyjki macicy.

Doraźna pomoc w okresie menopauzalnym

W przypadku pojawienia się nietrzymania moczu należy po pierwsze skonsultować się ze specjalistą, a po drugie zapewnić sobie komfort, stosując dyskretne zabezpieczenie, czyli środki higieniczne takie jak:

• Wkładki Seni Lady — dyskretne wkładki na nietrzymanie moczu dostępne w 8 poziomach chłonności, przeznaczone dla aktywnych kobiet z lekkim i średnim nietrzymaniem moczu. Są wygodne i łatwo je założyć — wystarczy przykleić je do bielizny. W przeciwieństwie do zwykłych podpasek zapobiegają powstawaniu nieprzyjemnego zapachu moczu.

• Bielizna chłonna Seni Lady Pants — wygodne majtki chłonne, które zakłada się jak zwykłą bieliznę. To optymalne rozwiązanie dla kobiet aktywnych, ceniących sobie wygodę i bezpieczeństwo. Majtki chłonne przypominają zwykłą bieliznę, a zawarte w nich specjalne mikrogranulki zapobiegają powstawaniu nieprzyjemnego zapachu moczu.