01.08.2023

Nadreaktywność pęcherza moczowego – przyczyny, leczenie i ochrona przed wilgocią

Pęcherz nadreaktywny to dolegliwość, z którą zmaga się nawet 15% Polaków – zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Wiąże się ona z dużym dyskomfortem, także psychicznym. Dlatego warto wiedzieć, skąd bierze się zespół pęcherza nadreaktywnego, jakie są jego objawy oraz jak sobie radzić z tą przypadłością. Oto najważniejsze informacje.

Nadreaktywny pęcherz – objawy

Objawy pęcherza nadreaktywnego (OAB) są bardzo charakterystyczne, choć mogą być zróżnicowane. Przy tej dolegliwości pacjenci najczęściej zmagają się z:

• częstomoczem, a więc zbyt częstą potrzebą oddawania moczu (więcej niż 8 razy na dobę),
• naglącym parciem na pęcherz, czyli nagłą i nieodpartą potrzebą oddania moczu, której nie sposób odroczyć i której nie można przyrównać do fizjologicznej potrzeby oddania moczu, które do tego może być bolesne,
• nykturią – czyli potrzebą częstego oddawania moczu w nocy, nawet gdy nie wypiło się wieczorem dużych ilości płynów.

Nadreaktywny pęcherz moczowy diagnozuje się zarówno u osób doświadczających wszystkich powyższych symptomów, jak i ich części. Aby jednak bez wątpienia stwierdzić, że jest to OAB, lekarz zleci wykonanie badań w diagnostyce różnicowej, w tym:

• badanie ogólne moczu,
• USG jamy brzusznej z oceną pęcherza moczowego oraz nerek,
• wziernikowanie pęcherza moczowego (cystoskopia),
• badanie urodynamiczne.

Ponadto urolog może zlecić prowadzenie dzienniczka mikcji – tak, aby upewnić się, że objawy związane z pęcherzem nadreaktywnym utrzymują się przez dłuższy czas i wykluczyć inne problemy z układem moczowym. W niektórych przypadkach zalecane jest też wykonanie rezonansu magnetycznego.

Nadreaktywny pęcherz moczowy – przyczyny

Zespół pęcherza nadreaktywnego może mieć bardzo zróżnicowane podłoże. Wśród przyczyn wymienia się m.in.:

• zaburzenia neurologiczne w obszarze nerwów regulujących pracę mięśnia wypieracza pęcherza oraz innych elementów układu moczowego – mogą one powstać także np. w rezultacie uszkodzenia rdzenia kręgowego;
• choroby przewlekłe – przede wszystkim cukrzycę, ale także choroby Parkinsona i Alzheimera, stwardnienie rozsiane, a nawet zespół jelita nadreaktywnego.

Pęcherz nadreaktywny może być również konsekwencją infekcji dróg moczowych czy operacji lub zabiegu przeprowadzonego w tym obszarze ciała.

Pęcherz nadreaktywny: leczenie

Leczenie pęcherza nadreaktywnego jest procesem, w którym stosuje się szereg zróżnicowanych metod – począwszy od nieinwazyjnych, aż po chirurgiczne. Wszystko zależy od stanu konkretnego pacjenta, podłoża schorzenia oraz stopnia jego zaawansowania.

Pęcherz nadreaktywny – dieta i styl życia mają znaczenie

Jeżeli u pacjenta zostanie zdiagnozowany pęcherz nadreaktywny, lekarz w pierwszej kolejności zaleci modyfikację stylu życia. Nawet drobne zmiany mogą przynieść ulgę i pomóc wyeliminować dyskomfort związany z OAB. Rekomenduje się przede wszystkim:

• dbanie o higienę intymną – tak, aby zmniejszyć ryzyko pojawienia się infekcji;
• zmianę przyzwyczajeń żywieniowych – dieta przy pęcherzu nadreaktywnym powinna być bogata w błonnik i zdrowo zbilansowana, a także sprzyjać utrzymaniu prawidłowej masy ciała. Dlaczego? Ponieważ otyłość, zwłaszcza brzuszna, sprzyja zwiększaniu parcia na pęcherz, a także rozwojowi cukrzycy typu 2., która może stanowić podłoże tej dolegliwości;
• wyeliminowanie papierosów i alkoholu;
• ograniczenie spożywania napojów z kofeiną, które są naturalnymi diuretykami;
• ograniczenie przyjmowania płynów tuż przed pójściem spać – może to zapobiec nykturii.

Pęcherz nadreaktywny: leczenie metodami behawioralnymi

W terapii pęcherza reaktywnego zaleca się m.in. naukę poprawnej mikcji bez parcia, regularne picie płynów w ilości około 2 l dziennie, unikanie picia tuż przed snem, przeprowadzanie treningu pęcherza moczowego poprzez stopniowe odraczanie mikcji i oddawanie moczu w regularnych odstępach czasu tj. co 3-4 godziny. Warto pamiętać, aby unikać dodatkowych mikcji (chodzenia do toalety na zapas), a także nauczyć się rozpoznawać jakie sytuacje wywołują parcie na pęcherz. Zaleca się kontrolne prowadzenie dzienniczka mikcji i dążenie do tego, aby pojedyncze mikcje wynosiły około 400 ml. Ważne są również ćwiczenia mięśni dna miednicy (tzw. mięśni Kegla), czy rozważenie metody biofeedback, czy wypracowanie automatycznej reakcji na wystąpienie parcia na pęcherz – tak, aby uniknąć mikcji.

Leki i witaminy na pęcherz nadreaktywny

W leczeniu pęcherza nadreaktywnego – jeżeli sytuacja tego wymaga – stosuje się przede wszystkim leki rozkurczowe, głównie leki antycholinergiczne oraz agoniści receptora adrenergicznego. Substancje te pomagają walczyć z mimowolnymi skurczami mięśnia wypieracza pęcherza. W terapii sięga się też po neurotoksyny, a zwłaszcza po toksynę botulinową. Trzeba jednak pamiętać, że jest to już dość inwazyjna terapia, która powinna być stosowana wyłącznie przy dużym nasileniu problemu. Stosuje się ponadto leki w postaci wlewek dopęcherzowych (lignokaina czy środki przeciwbólowe).
Po leczenie metodą elektrostymulacji czy zabiegi chirurgiczne sięga się w przypadkach, gdy terapia powyżej opisanymi sposobami nie przyniosła rezultatów – współczesna medycyna traktuje je jako ostateczność.

Nietrzymanie moczu i pęcherz nadreaktywny – jak zwiększyć komfort w czasie leczenia?

Proces leczenia pęcherza nadreaktywnego może być długotrwały. Nie oznacza to jednak, że w tym okresie nie możesz zadbać o swój komfort – tak, aby normalnie funkcjonować, bez obawy o problemy z popuszczaniem moczu. Z pomocą przychodzą wyroby chłonne Seni. Mogą to być:

• wkładki urologiczne, które mają wiele poziomów chłonności – są dostępne w wersji dopasowanej do anatomii kobiet (Seni Lady) oraz mężczyzn (Seni Man);
• bielizna chłonna dla kobiet oraz bielizna chłonna dla mężczyzn -oddychająca bielizna chłonna dla kobiet i mężczyzn z lekkim lub średnim nietrzymaniem moczu.
• majtki chłonne Seni Active  – zakładane tak jak zwykła bielizna, są odpowiednie wówczas, gdy dolegliwości związane z pęcherzem nadreaktywnym są poważniejsze. Przeznaczone są dla osób ze średnią i ciężką inkontynencją. 
• pieluchomajtki dla dorosłych lub pieluchy anatomiczne – odpowiednie dla osób ze średnim i ciężkim nietrzymaniem moczu wywołanym pęcherzem nadreaktywnym, zwłaszcza tych leżących i z ograniczoną mobilnością.

Dzięki takim produktom możesz cieszyć się swobodą poruszania się, bez skrępowania, i ze spokojem czekać na efekty leczenia.

Pęcherz nadreaktywny – pytania i odpowiedzi

Pęcherz neurogenny a nadreaktywny – czy to to samo?

Pęcherz nadreaktywny jest najczęściej chorobą o podłożu neurologicznym, jednak jest to tylko jedna z kilku odmian pęcherza neurogennego. Przy innych diagnozuje się np. całkowite zatrzymanie moczu. Precyzyjną diagnozę może postawić tylko urolog.

Pęcherz nadreaktywny a kręgosłup – jaki jest związek?

Zespół pęcherza nadreaktywnego może być efektem uszkodzeń w obrębie rdzenia kręgowego. Może się więc pojawić np. po urazie kręgosłupa.

Jak wyleczyć nadreaktywny pęcherz?

Metoda leczenia powinna być dopasowana zarówno do stopnia nasilenia objawów, jak i podłoża choroby. Należy więc dobrać ją wspólnie z lekarzem prowadzącym.

Jakie zioła na pęcherz nadreaktywny?

Należy pamiętać, że wiele popularnych ziół pitych przy schorzeniach układu moczowego, np. pokrzywa, zawiera składniki wspierające zwiększone oddawanie moczu. Nie jest to zalecane przy pęcherzu nadreaktywnym. Dlatego sięganie po jakiekolwiek zioła należy skonsultować z lekarzem.